8 december 2020 Met het Romeins badhuis heeft Heerlen een verborgen schat, een archeologisch rijksmonument van (inter)nationale allure in huis. Het is een sleutelobject binnen Romeins Heerlen en Romeins Zuid-Limburg. Recent wetenschappelijk onderzoek wees uit dat dit het oudste stenen gebouw van Nederland is.

Binnen de gemeente wordt al enige tijd gewerkt aan plannen om deze Romeinse parel een nieuw onderdak te geven en het bestaande Thermenmuseum door te ontwikkelen tot een eigentijds en nieuw Romeins Museum. Met de (vandaag 8 december) door het college uitgesproken ambitie, zet het Romeins Museum de Thermen koers op vernieuwing en kwaliteit; van een ruwe diamant naar een sprankelend museum over het Romeinse leven in de regio.

Archeologisch onderzoek

Een extra impuls voor deze plannen was de constatering dat het badhuis, een archeologisch rijksmonument, in slechte staat verkeerde en nodig gerestaureerd moest worden. In 2018 is de omvangrijke restauratie van het badhuis, dat het pronkstuk van het Thermenmuseum vormt, afgerond. Naast de restauratie van het badhuis vond er archeologisch onderzoek plaats dat een schat aan nieuwe informatie heeft opgeleverd over het badhuis en Romeins Heerlen (Coriovallum). Ook de randvoorwaarden om dit oudste gebouw van Nederland goed te behouden en beheren, zijn in kaart gebracht. De bevindingen van dit onderzoek (specialistische rapport en synthese: NAR) zijn inmiddels afgerond en op 6 maart jl. gepresenteerd.

Oudste gebouw van Nederland

Het badhuis blijkt het oudste stenen gebouw van Nederland te zijn. Het huidige museumgebouw voldoet niet aan de klimaateisen om het Romeinse badhuis goed te kunnen bewaren en is toe aan een grondige modernisering. Om onderdak te bieden aan de collecties van het museum, inclusief het Romeinse badhuis, en aan bruiklenen van gerenommeerde musea, is een nieuw museumgebouw nodig dat voldoet aan de hedendaagse museale eisen voor huisvesting en inrichting op het gebied van (binnen)klimaat, toegankelijkheid, beveiliging, beheer en onderhoud.

Transformatie

Het visiedocument introduceert de transformatie van het ‘Thermenmuseum’ naar het ‘Romeins Museum de Thermen’. Het is de ambitie van het museum om een meerwaarde te bieden aan de samenleving op meerdere vlakken: door het beheer en behoud van een bijzondere collectie, door educatie, door beleving, door te verbinden en door een economische impact te genereren.

Duidelijk kader

Door de vaststelling van het visiedocument ontstaat er een duidelijk kader voor de verdere uitwerking en realisatie van het Romeins Museum de Thermen. Een eerste stap hierbij is het uitwerken van de stichtingskosten en het opstellen van een programma van eisen voor de bouw van het museum.

Planning, procedure en uitvoering

In 2021 worden het programma van eisen en de bijbehorende stichtingskosten voor de bouw van het museum aan de raad voorgelegd. Bij positief besluit wordt een Europese aanbesteding voor het ontwerpteam in gang gezet waarop in 2021 en 2022 een voorlopig en definitief ontwerp van het nieuw museumgebouw voorligt. Ondertussen wordt de tijdelijke huisvesting voorbereid.

In 2022 wordt gewerkt aan een inrichtingsplan, wordt er een tijdelijke huisvesting voorzien en start de voorbereiding van de bouwwerkzaamheden.

Eind 2025 hoopt de gemeente Heerlen het Romeins Museum de Thermen te openen.